روشنی پوست به عنوان روشنی لکّه‌ها، کَژنه یا پَچِ پوستی و سطح پوشش کلی پوست تعریف می‌شود. همچنین، از عوامل روشن کنندۀ پوست به عنوان سفیدکننده‌های پوستی، کِرِم‌های محوکنندۀ لکّه‌های پوستی یا کِرِم‌های سفیدکننده یاد می‌شود؛ بنابراین، آیا روغن زیتون مالشی باعث روشنی پوست می‌شود؟ در راستای پاسخ به این پرسش، ما باید آشنا به اصول نحوۀ عمل روشن کننده‌های پوست و ویژگی‌های روغن زیتون باشیم.
نحوۀ عمل روشن کننده‌های پوستی
در شروع اجازه دهید تا به بررسی اثرات روشن کننده‌های پوستی بپردازیم. این ترکیبات معمولاً در سطح یا لایۀ بالایی پوست (روپوست) مطابق با سازوکارهای مورداشاره در زیر عمل می‌کنند:
۱٫۱٫ کاهش شکل گیری رنگدانۀ پوستی
رنگدانۀ پوست انسان ملانین است. با افزایش ملانین، رنگ پوست ما تیره‌تر می‌شود. ملانین از ملانوسیت های پوستی تشکیل می‌شود. روشن کننده‌های پوست منجر به اِنسداد و یا کاهش تشکیل ملانین توسط ملانوسیت ها و مانع از رسیدن ملانین به لایۀ فوقانی پوست خواهند شد. تأثیر روشن کننده‌های پوستی پایدار و دائمی نیست؛ زیرا ملانوسیت های تازۀ پوست پیاپی در حال رشد و جایگزینی و در طی زمان تغییر می‌کنند.
۲٫۱٫ افزایش لایه برداری از سلول‌های مردۀ پوست
روشن کننده‌های پوستی باعث رفع سلول‌های قدیمی پوست شده و به ترمیم پوست بُرُنزه یا صدمه دیده کمک می‌کنند. بعضی از روشن کننده‌های پوست سبب لایه برداری سریع‌تر پوست خواهند شد. این امر منجر به افزایش چرخۀ سلول‌های پوستی شده و در نتیجه سلول‌های روشن تری بر روی سطح پوست ظاهر می‌شوند.
بیشتر بخوانید: بهترین روغن برای جوانی پوست صورت
۳٫۱٫ ضد آفتاب
روشن کننده‌های پوست همچنین ممکن است حاوی ترکیبات ضد آفتابی باشند که از پوست شفاف در مقابل صدمات ناشی از تابش خورشید محافظت کرده و منجر به کاهش بُرنزه شدن آن می‌شوند. اُکسیدروی و دی اُکسیدتیتانیوم دو ترکیبی هستند که سبب اِنسداد اشعه‌های فرابنفش خورشیدی می‌شوند.
روغن زیتون چیست؟
روغن زیتون، فرآوردۀ حاصل از استخراج و پِرِس میوۀ درخت زیتون است. روش تهیۀ انواع روغن‌های زیتون مشابه نیست. مصرف آن بر مواد مغذی و محتوای چربی سالم و حتی بر طعم روغن زیتون هم تأثیرگذار است. روغن فرابِکر بدون استفاده از ترکیبات شیمیایی یا حرارت دهی و تنها به‌واسطۀ پِرِس سرد تولید می‌شود. معمولاً روغن تصفیه‌شده رایج‌ترین نوع روغن زیتون است. به منظور تولید آن از فرآوری این نوع از روغن زیتون با ترکیبات شیمیایی و یا مخلوطی از روغن زیتون و دیگر روغن‌های گیاهی استفاده می‌شود. این امر ممکن است باعث کاهش فواید این نوع از روغن زیتون بر سلامتی شود. روغن زیتون معمولی مخلوطی از روغن‌های بِکر و تصفیه‌شده است. به علاوه، تولید آن اغلب از زیتون‌های نارس بوده و معمولاً در فروشگاه‌ها موجود نیست. روغن زیتون فرابکر از اَرجحیت برخوردار است؛ زیرا فرآیند تولید آن به حفظ بسیاری از خواص تغذیه‌ای آن کمک نموده و این نوع از روغن زیتون حاوی ترکیبات شیمیایی یا افزودنی‌های کمتری در مقایسه با روغن زیتون است.
اثرات مراقبت از پوست روغن زیتون
فواید روغن زیتون برای پوست می‌تواند به‌واسطۀ تغذیه و اقدامات مراقبت از پوست به شرح زیر باشد:
اثر روغن زیتون رژیم غذایی بر پوست
پژوهش‌های موثّق حاکی از کاهش التهاب (تورم و قرمزی) در بدن با مصرف روغن زیتون و غذاهای حاوی اسیدهای چرب اُمگا-۳ است. این کار به پیشگیری یا اِلتیام صدمات پوستی ناشی از التهاب کمک خواهد نمود. مثلاً، آسیب خورشیدی یا بیماری التهابی پوست منجر به بروز نشانه‌هایی از لکّه‌های ناشی از افزایش سن، چین و چروک و جوش یا دانۀ پوستی می-شود.
روغن زیتون در محصولات مراقبت از پوست
یکی از ترکیبات تشکیل دهندۀ بسیاری از اَقلام آرایشی و مراقبت از پوست در بازار روغن زیتون است. اجزای سازندۀ روغن زیتون در محصولات مراقبت از پوست اغلب از نام‌هایی چون روغن زیتون هیدروژنه، روغن میوۀ حاصل از درخت زیتون، اسیدِ زیتون، زیتون‌های سرشار از پتاسیم، اُلیوات سدیم برخوردار هستند.
استعمال روغن زیتون بر روی پوست
کاربرد موضعی روغن زیتون با افزایش تشکیل پروتئین‌های ضد آفتاب طبیعی در پوست قادر به انسداد تقریبی ۲۰ درصد از اشعه‌های مضر فرابنفش خورشید است. روغن زیتون حاوی نوعی چربی به نام اِسکوآلن هم است که به عنوان مهم‌ترین چربی طبیعی در حفاظت از پوست عمل می‌کند. همچنین، استفاده از روغن زیتون منجر به تقویت عملکرد بازدارندۀ طبیعی بدن می‌شود. آنتی‌اکسیدان موجود در روغن زیتون قادر به پیشگیری از بروز آسیب است. هرچند که نیاز به پژوهش‌های بیشتری در زمینۀ فواید آنتی‌اکسیدانی روغن زیتون به عنوان غذا یا استفاده از آن بر روی پوست حس می‌شود.
روشنی پوست با روغن زیتون فرابِکر
روغن زیتون فرابِکر از اثر کمی بر روشنی پوست برخوردار است. استفاده از این روش رنگدانۀ ملانینی را کاهش نداده و یا سبب افزایش لایه برداری سلول‌های مُردۀ پوست نخواهد شد. گرچه، روغن زیتون فرابِکر قادر به حفاظت از آسیب خورشیدی و تشکیل رنگدانه های پوستی است. این روغن می‌تواند باعث درمان قرمزی و چین و چروک روی پوست هم شود.
چه نوع از محصولات مراقبت از پوستی حاوی روغن زیتون هستند؟
روغن زیتون از اجزای تشکیل دهندۀ بسیاری از اَقلام آرایشی و محصولات مراقبت از پوست مثل لوسیون ها، مرطوب کنندهها، اَقلام آرایشی، پاک کننده‌های صورت، کرم‌های ضد آفتاب، صابون‌های حمام، شامپوها و حالت دهنده‌های مو است.
روغن زیتون نقش مؤثری در پاکسازی پوست، امولسیون کردن ترکیبات دیگر، مرطوب کننده (آبرسانی یا تشکیل مانعی محافظ بر روی پوست) و به عنوان کِرِم ضد آفتاب طبیعی (روغن زیتون به عنوان مانعی فیزیکی در برابر تابش آفتاب عمل خواهند کرد) در مراقبت از پوست دارد.
روش‌هایی جهت مراقبت از پوست خویش با روغن زیتون
لایه برداری پوست به کمک روغن زیتون و آب لیمو
برخی اشخاص برای روشنی پوست و موی خود از مخلوطی از روغن زیتون و آب لیمو استفاده می‌کنند. آب لیمو، واقعاً سبب روشنی پوست نمی‌شود. هرچند که حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که موجب تسکین صدمات پوستی مؤثر بر تشکیل لکّه‌های تیره می‌شود.
شفافیت پوست ناشی از اسیدسیتریک موجود در آب لیمو و لایه برداری از سلول‌های مُردۀ پوست است. گرچه، شما نیازمند استفاده از این مخلوط در حد متعادل آن هستید. چون اسیدها قادر به تحریک، خشکی و قرمزی پوست هستند.
مرکّبات ممکن است که باعث بروز واکنش‌های پوستی در برخی از افراد شوند. این دسته از اشخاص معمولاً در زمان استفاده از مرکّبات بر روی پوست خود به طور منظم در معرض آفتاب قرار می‌گیرند. این شرایط فیتوفوتودرمیت نامیده می‌شود.
پاکسازی آرایش با روغن زیتون
روغن زیتون نوعی پاک‌کنندۀ طبیعی آرایش محسوب می‌شود. کاربران می‌توانند که پَدِ پنبه‌ای یا حوله را آغشته به روغن زیتون نموده و به آرامی شروع به پاکسازی آرایش نمایند. روغن زیتون باعث پاکسازی پوست بدون استفاده از ترکیبات شیمیایی دیگری خواهد شد.
مرطوب کردن پوست با روغن زیتون
مشابه با روش استفاده از روغن زیتون به عنوان پاک کنندۀ آرایش، کاربران می‌توانند از پنبۀ آغشته به روغن زیتون به عنوان مرطوب کننده جهت پاکسازی و خشک کردن پوست استفاده کنند. درنهایت از حوله‌ای تمیز جهت جذب روغن اضافی استفاده کنید.
عوارض جانبی روغن زیتون بر پوست
همۀ روغن‌های طبیعی گیاهی در زمان استفادۀ مستقیم بر روی پوست از عوارض جانبی برخوردار هستند. مطالعه‌ای در حوزۀ پزشکی نشان داد که استفاده از روغن زیتون فرابِکر در طی ۴ هفته منجر به بروز حساسیت حتی در اشخاصی شد که هیچ سابقه‌ای از حساسیت پوستی نداشتند.
بیشتر کِرِم‌های روغن زیتون فقط حاوی عصارۀ روغن یا مخلوطی از ترکیبات مختلف هستند. این امر سبب ایمنی بیشتر آنها در مقایسه با روغن زیتون فرابکِر خواهد شد. استفادۀ موضعی و منظم از روغن زیتون می‌تواند سبب تحریک پوست شود. این اتفاق زمانی رُخ خواهد داد که روغن زیتون موجب اِنسداد منافذ پوستی شده و یا سایر روغن‌های طبیعی باعث درهم شکستگی پوست شوند.
دیگر محصولات روشن کنندۀ پوست
محصولات قدیمی روشن کنندۀ پوست حاوی یک یا چند ترکیب تشکیل دهنده با اثر رنگ‌بری هستند. این ترکیبات عبارتند از: آربوتین، اسیدآزلائیک، گلابرین (عصارۀ شیرین بیان)، اسیدگلیکولیک، هیدروکینون (توکوفریل استات، توکوفرول)، اسیدکوژیک (عصارۀ قارچ)، رتینوئیدها (رتینول، ترتینوئین).
برخی اشخاص از محصولات تزریقی روشن کنندۀ پوست استفاده می‌کنند، ولی سازمان غذا و داروی آمریکا به دلیل عدم وجود شواهد کافی مبنی بر اثربخشی آنها چنین توصیه‌ای نمی‌کند. در صورت استفاده از این محصولات ممکن است که با خطرات جدی برای سلامتی خود مواجه شوید. تمام روشن کننده‌های پوستی قادر به تحریک پوست هستند. در نتیجه، فقط مطابق با دستورالعمل مربوطه و یا توسط پزشک از آنها استفاده کنید.
عوامل روشن کنندۀ پوست موجود در اَقلام آرایشی به منظور روشنی یا حتی یکنواخت سازی پوست تبلیغ می‌شوند. برخی از این ترکیبات از نظر پزشکی در درمان تغییرات پوستی مثل کَکُ ومَک، لکّۀ تیره، لکّه‌های سیاه پوستی، مِلاسما (لکّه‌های تیرۀ روی پوست)، جای جوش، لکّه‌های لاک پشتی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. نیاز به پژوهش‌های بیشتری در زمینۀ تأثیر روغن زیتون بر روی پوست حس می‌شود. مطالعات نشان داده که استفاده از روغن زیتون به عنوان وعدۀ غذایی از فواید درونی و بیرونی بسیاری برخوردار است.
مصرف کنندگان باید از روغن زیتون بیشتری در اُلگوی مصرف غذایی روزانۀ خود استفاده کنند. این روغن گیاهی مفید برای قلب را می‌توان به عنوان سُس سالاد یا به صورت آب‌پز مصرف کرد. نقطۀ جوش روغن زیتون در مقایسه با روغن‌های دیگر کمتر است و نبایستی که در پُخت‌وپز با حرارت زیاد استفاده شود؛ بنابراین، روغن زیتون به عنوان ترکیب آرایشی و روشن کنندۀ حقیقی پوست محسوب نمی‌شود. ولی باعث حفاظت محدود از پوست در مقابل اشعۀ ماورای بنفش خورشید و کاهش قرمزی پوست خواهد شد.
منبع: vinmec
