روغن زیتون با کیفیت خوب، مزهای فلفلی و کمی تلخ دارد و در ترکیب با سرکه بالزامیک باعث میشود سالاد با آدم حرف بزند. طعم منحصر به فرد روغن زیتون به دلیل وجود پلی فنول ها در آن است.
پلی فنول چیست؟
پلی فنولها ترکیبات طبیعی هستند که در غذاهای گیاهی از جمله چای، کاکائو، سبزیجات، میوهها و روغن زیتون یافت میشوند. برخی از پلی فنولها به عنوان آنتی اکسیدان عمل میکنند، به این معنی که رادیکالهای آزاد مضر را که به طور بالقوه به سلولهای بدن آسیب میرسانند، خنثی میکنند و منجر به بروز بیماریهایی مانند بیماری قلبی، سرطان و زوالِ شناختی میشوند.
پلی فنولها یکی از دلایل متعدد توضیح دهنده این نظریه هستند که خوردن غذاهای گیاهیِ بیشتر برای سلامت کلی شما مهم است.
مطالعات نشان میدهد که پلی فنولها به مبارزه با التهاب کمک میکنند و میتوانند به کاهش خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله بیماری قلبی، برخی از انواع سرطان و بیماریهای عصبی مانند آلزایمر کمک کنند.
روغن زیتون با پلی فنول بالا چگونه است؟
روغن زیتون حاوی حداقل ۳۰ ترکیب فنلی مختلف از جمله اولاسئین، تیروزول و هیدروکسی تیروزول است. طبق تعریف، روغن زیتون با فنول بالا حاوی حداقل ۲۵۰ میلی گرم پلی فنول در هر کیلوگرم روغن است؛ بنابراین، همه روغنهای زیتون سرشار از پلی فنول نیستند – بستگی به نحوه عملآوری و نگهداری روغنها دارد.
در اتحادیه اروپا (EU)، بطریهای روغن زیتون با پلی فنول بالا میتوانند این ادعا را درباره سلامتی مطرح کنند که به شرطی که در هر ۲۰ گرم روغن زیتون حداقل ۵ میلی گرم هیدروکسی تیروزول و مشتقات آن وجود داشته باشد. «پلی فنولهای روغن زیتون به محافظت از چربیهای خون در برابر استرس اکسیداتیو کمک میکنند». هیچ ادعای مشابهی در مورد سلامتی در ایالات متحده یا کانادا وجود ندارد، اما مطمئناً مزایای آن برای سلامتی یکسان خواهد بود.
فواید روغن زیتون دارای پلی فنول بالا برای سلامتی
یکی از فواید شناخته شده روغن زیتون نسبت بالای چربی تک غیراشباع در آن است که با کاهش خطر بیماری قلبی و سکته مرتبط است. روغن زیتون حدود ۹۸ درصد چربی دارد، اما دو درصد باقیمانده از پلی فنولها و سایر ترکیبات جزئی تشکیل شده است که به فواید روغن زیتون برای سلامتی میافزاید.
مطالعات زیادی به فواید سلامتی روغن زیتون با کیفیت خوب و دارای پلی فنول بالا در ارتباط با رژیم غذایی مدیترانهای پرداختهاند. این نوع رژیم یک برنامه غذایی است که شامل مقدار زیادی سبزیجات و میوه است، مصرف گوشت و شیرینی را کاهش میدهد و به روغن زیتون به عنوان منبع اصلی چربی غذایی متکی است. مطالعات نشان میدهد که استفاده منظم از روغن زیتون فرابکر به عنوان بخشی از رژیم غذایی مدیترانهای با کاهش خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله بیماری قلبی، دیابت نوع ۲ و برخی از انواع سرطان همراه است.
سلامت قلب
مطالعات بالینی رژیم غذایی مدیترانهای و روغن زیتون دارای پلی فنول بالا را با محافظت از سلامت قلب تا حدی از طریق کاهش فشار خون، قند خون و سطح کلسترول بالا، مرتبط دانستهاند. مطالعات نشان میدهد که بیشتر این اثرات به دلیل پلی فنولها و چربیهای تک غیراشباع موجود در رژیم غذایی است. طبق نظریه سلامت ادعا شده در اتحادیه اروپا، توصیه میشود که افراد روزانه از ۲۰ گرم (۴ قاشق چایخوری) روغن زیتون حاوی پلی فنول بالا برای بهره بردن از اثرات مفید آن بر سلامت قلب استفاده کنند.
زوال شناختی و بیماری آلزایمر
این باور وجود دارد که پلی فنولها باعث کاهش پیشرفت بیماریهای عصبی مانند آلزایمر میشوند. چه ارتباطی بین آنها وجود دارد؟ دانشمندان بر این باورند که این به خواص آنتی اکسیدانی پلی فنولها مربوط میشود که میتواند آسیب احتمالی به سلولها را خنثی کند. مطالعهای که به تازگی منتشر شده، افراد با ریسک ژنتیکی ابتلا به آلزایمر را به مدت بیش از یک سال مورد بررسی قرار داده و رژیمهای غذایی مختلف را به آنها اختصاص داده است. محققان دریافتند افرادی که در گروه رژیم غذایی حاوی روغن زیتون با پلی فنول بالا در مقایسه با رژیم غذایی معمولی قرار گرفتند، بهبود بیشتری در عملکرد شناختی خود داشتند.
چگونه میتوان تشخیص داد که روغن زیتون دارای پلی فنول بالایی است؟
یک بررسی اخیر صورت گرفته بر روی ۲۶ مطالعه که اثرات مفید روغن زیتون با پلی فنول کم و زیاد را با هم مقایسه کرده بودند، نشان داد که روغن با پلی فنول بالا برای محافظت از سلامت قلب، فشار خون و التهاب بهتر است؛ اما نکته اینجاست که همه روغنهای زیتون سرشار از پلی فنول نیستند. برخی از بطریها دارای برچسب محتوای فنولیک هستند، اما این یک یافته نادر در خارج از اتحادیه اروپا یا فروشگاههای تخصصی روغن زیتون است. اگر بطری برچسب زده شده، به دنبال شیشهای با محتوای فنولیک ۲۵۰ میلیگرم بر کیلوگرم یا بیشتر باشید.
بیشتر بدانید: نحوه تشخیص روغن زیتون اصل
نحوه خرید روغن زیتون با پلی فنول بالا
روغن زیتون با پلی فنول بالا گران است – قیمت آن از حدود ۲۰۰ هزار تومان به ازای هر بطری ۵۰۰ میلی لیتری شروع میشود؛ بنابراین، بطری ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومانی روغن زیتون موجود در خواربارفروشی، حاوی پلی فنول بالایی نخواهد بود. مارک معتبر روغن زیتون با پلی فنول بالا عبارت است از برند “۰۱۳” که محصول باغات رودبار است.
اگر نمیتوانید روغن زیتونی را پیدا کنید که دارای برچسب فنولیک باشد، در اینجا نکاتی برای تهیه روغن زیتون با پلی فنول بالا از نمایندگیهای معتبر وجود دارد:
به جای روغن زیتون بکر، تفالهای یا تصفیه شده، روغن زیتون فرابکر بخرید. روغنهای فرابکر نسبت به روغنهای زیتون تصفیهشده از نظر محتوای پلی فنول غنیتر هستند، اما روغن بکر به تنهایی تضمینی برای وجود سطوح بالای پلی فنولها نیست.
به دنبال روغنهایی باشید که به صورت پرس سرد روغن گیری شده اند؛ زیرا گرما باعث از بین رفتن پلی فنولها میشود. بررسی کنید که از کدام نوع زیتون برای تهیه روغن استفاده شده است. بسیاری از تولیدکنندگان گونههای زیتون را روی بطری فهرست میکنند. زیتونهایی که دارای بیشترین میزان پلی فنول هستند عبارتند از Coratina، Conicabra، Koroneiki، Moraiolo و Picual.
روی شیشه دنبال گواهینامه شرکت روغن زیتون برای محتوای فنولی آن بگردید. به عنوان مثال، نام تجاری روغن زیتون ۰۱۳، محتوای فنولی خود را به وضوح بیان میکند و در صورت درخواست، گزارش کامل آزمایشگاهی را ارسال میکند.
برای اطمینان از تازه بودن روغن زیتون پرس سرد، تاریخ انقضا را بررسی کنید. پلی فنول بیشتری در روغنهای تازهتر وجود دارد. به طور کلی، روغن زیتون در ۹ ماه اول پس از روغنگیری تازهترین است، اما در شرایط خنک تا ۲۴ ماه ماندگاری دارد. اگر بطری تاریخ تولید یا تاریخ انقضا ندارد، از خرید آن صرف نظر کنید.
روغن زیتون را به جای یک بطری شفاف در یک ظرف تیره رنگ نگهداری کنید. شیشه تیره از پلی فنولها در برابر آسیب نور و اکسیژن محافظت میکند.
وقتی به خانه رسیدید، بطری روغن زیتون را دور از گرما و نور نگه دارید. آن را دور از بالای اجاق گاز، ترجیحاً در جای خنک و تاریک نگهداری کنید – و بله میتوانید روغن زیتون را در یخچال نگهداری کنید. پس از باز شدن بطری روغن زیتون، ظرف چند ماه آن را مصرف کنید.
بله میتوانید با روغن زیتون با حرارت متوسط بدون از بین بردن پلی فنولها، غذا طبخ کنید!
منبع: allrecipes